Met je gemaal op het gemaal
Martinus Verkade (grondlegger van Verkade Klimaat) werd geboren op 26 november 1910 in Overschie. Hij trouwde op 17 mei 1933 met Willemina (Mien) Post.
Een week na hun huwelijk verhuisden Tinus en Mien naar het Westland. Zij gingen wonen in het gebouw van het gemaal aan de Zweth (gemeente Naaldwijk).
Het gemaal aan de Zweth
De functie van het huidige gemaal is nog steeds het drooghouden van de Oude en Nieuwe Broekpolder, 635 hectare in oppervlak. In het verleden was die taak aan 2 windmolens voorbehouden, die daar zeker al sinds de zeventiende eeuw stonden. De Oude en Nieuwe Broeks-molen stonden langs de Zweth om het overtollige water uit de polder te malen. De Oude Broeksmolen stond stijf naast op de plek waar nu dus het gemaal staat.
Het gemaal is, naar een ontwerp van J.P. van den Berg Janszn, in 1881 – in opdracht van de polderbesturen van de Oude en Nieuwe Broekpolder – gebouwd in neoclassicistische stijl.
In het lage gebouw staat weer de oude stoomketel opgesteld, waarmee het gemaal in het begin werd aangedreven.
In het andere deel op de begane grond van het hoofdgebouw staan nog de dieselmotoren die vanaf 1953 dienst deden en de elektramotor die voor de huidige aandrijving van het gemaal zorgt.
In 1977 werden de polderbesturen opgeheven en vanaf toen, werden niet alleen de boezemwaters maar ook de polders onder het bestuur van het Hoogheemraadschap van Delfland gebracht.
Het gemaal Oude en Nieuwe Broekpolder valt onder de grotere gemalen. Na het vertrek van de vaste machinist is het gemaal in de loop der jaren beetje bij beetje geautomatiseerd en is inmiddels volautomatisch. Toch kan, als het nodig is, vanuit een controlekamer in Vlaardingen deze automatische bedrijfsvoering worden overgenomen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan als er veel regen wordt verwacht. Het peil wordt in dat geval tien centimeter onder het normale niveau gebracht. De oude bovenwoning doet dienst als kantoor en kantineruimte, voor zowel de beheerders en zij die er werkzaamheden moeten verrichten.
(info ontleend aan www.monumentaalwestland.nl, tekst P. van der Valk).
Tinus en Mien op het gemaal
In 1932 kreeg de toenmalige beheerder van het gemaal, Arie Willem Stierman, een noodlottig ongeval bij het gemaal. De polderbesturen moesten op zoek naar een nieuwe machinist.
En dat werd Tinus Verkade.
“Kijk eens Mien, wat een uitzicht..! Daar in de verte staat het kerkje van ’t Woudt”.
Dat moet Tinus tegen zijn vrouw hebben gezegd toen ze in 1933 het gemaal betrokken.
Mien vond het wel wat. Zij was boerendochter en wel gewend om in een omgeving te leven waar je niet direct buren hebt.
Zij gingen wonen in het woongedeelte boven het gemaal. Ze woonden er niet erg ruim, maar wel voor niks. Ze mochten er “vrij wonen, vrij stoken en vrij beschikken over schoonmaakmiddelen”.
Tinus hield het waterpeil in de gaten en bediende het gemaal. Hij werd betaald door de boeren.
Tinus ging bij de boeren langs op hun bedrijven en werd regelmatig gevraagd reparatieklusjes aan pompen uit te voeren. En omdat hij ook smid was werd hem vaak gevraagd smeedwerk te doen.
Op 27 januari 1938 wordt hun zoon Martin geboren.
Mien had het steeds minder naar haar zin, de geïsoleerde ligging van het gemaal deed haar geen goed. Ze wilde graag verhuizen naar het dorp.
En dat gebeurde ook. In januari 1944 werd machinist Tinus op het gemaal opgevolgd door Simon van de Ruit.
Tinus en Mien verhuisden naar de Kwintsheulweg 195 in Kwintsheul (toen nog gemeente Monster).